Viết Cho Những Ai Đang Băn Khoăn Đi Tìm Mục Đích Sống

Tôi đã từng lạc lõng nhiều năm trời vì không biết nên làm gì với cuộc đời mình. Người ta luôn nói rằng phải đi tìm mục đích sống. Nhưng tôi lại không biết mục tiêu cuộc sống của tôi là gì. Mỗi ngày trôi qua, tôi vẫn nghĩ có nhà, có xe, có sự nghiệp ổn định là những gì tôi nên theo đuổi. Nhưng rồi, tôi dần dần nghĩ khác.

Bài viết này nằm trong series “Bài Viết Theo Yêu Cầu” được đăng vào mỗi thứ ba hàng tuần. Đây là yêu cầu từ một bạn khán giả gửi từ phần trả lời khảo sát cho khóa học blog miễn phí. Gửi yêu cầu của bạn về những chủ đề bạn muốn tôi thực hiện qua Fanpage hoặc mục Liên hệ trên TIW.

Lắng nghe toàn bộ bài viết trên The Introvert Writer Podcast hoặc trên Anchor.

Những câu chuyện khiến tôi suy ngẫm

Cách đây hơn 1 năm, khi vẫn còn loay hoay theo đuổi mục tiêu của mình, tôi nghe tin chồng chị hàng xóm, làm nghề lái xe gặp tai nạn. Chiếc ô tô tải anh lái chẳng may bị mắc vào dây điện. Không hiểu anh làm thế nào, nhưng tôi được nghe kể là anh bị dây điện “hút” vào và bị thương rất nặng. Sau hơn chục ngày cứu chữa, anh không qua khỏi để lại chị và hai con nhỏ. 

Không lâu sau đó, chồng tôi đi làm về với vẻ mặt buồn bã, thẫn thờ. Giọng anh trầm xuống khi kể với tôi về hai vợ chồng người đồng nghiệp. Hai bạn gửi con nhỏ ở nhà cho ông bà để đi phượt tận hưởng chút không gian riêng tư. Chuyến đi kết thúc bằng sự ra đi mãi mãi của người vợ. Tôi bàng hoàng. Cuộc đời sao thật trớ trêu.

Ngày hôm qua, khi mới bước xuống nhà vào sáng sớm, tôi đã thấy cô hàng xóm sang nhỏ to gì đó với bà tôi. Dù chỉ nghe loáng thoáng, tôi đoán là có ai đó qua đời. Lúc đó tôi cũng chỉ nghĩ là một ai đó trong hội cao tuổi của bà. Đến buổi chiều cho con ra ngoài chơi, gặp một người hàng xóm, tôi mới biết, anh bán vàng bạc, hơn tôi 1 tuổi, đã qua đời.

Hai vợ chồng anh và hai con nhỏ thuê nhà ở đây, mở cửa hàng vàng bạc. Quê anh ở Hải Dương. Sắp tới, khi anh không còn nữa, không biết chị và hai cháu sẽ ra sao?

Tại sao tôi lại kể những câu chuyện này?

Vì từ khi xảy ra câu chuyện của cặp vợ chồng đầu tiên, tôi đã dần thấm thía và trân trọng hiện tại. Cho đến bây giờ, mỗi ngày, trước khi đi ngủ, tôi đều thầm cảm ơn vì mọi điều tôi đang có. Dù cuộc sống thử thách chúng ta với muôn vàn khó khăn, nhiều khi như Steve Jobs từng nói, “tặng chúng ta cả một viên gạch vào đầu”, nhưng còn được sống, được hít thở và được ở bên cạnh những người yêu thương mỗi ngày, đó đã là một đặc ơn.

Hiểu được những điều này và tập trung vào hiện tại, tôi bắt đầu tìm được lối ra cho bản thân mình. Tôi bắt đầu công cuộc “đi tìm mục đích sống” của chính mình. Đó là những điều khiến tôi hạnh phúc mỗi ngày, khiến tôi khi chết đi không phải nuối tiếc vì những gì mình chưa làm được chứ không phải vì những điều mình đã làm.

Để tìm ra mục đích sống của cuộc đời

Nhìn lại bản thân

Dành thời gian nhìn sâu vào chính bản thân mình, suy nghĩ về những hành động, thói quen, mong muốn của bản thân. Đặt ra những câu hỏi về cuộc đời. Khi đi sâu vào khám phá để tìm kiếm câu trả lời chính là lúc bạn có thể tìm thấy những manh mối về mục đích sống của mình. Tất nhiên đây có thể không phải là quá trình diễn ra trong ngày một ngày hai. Tôi đã hỏi bản thân mình rất nhiều câu hỏi trong vòng mấy năm qua. Nhưng mỗi lần đều rời rạc, yếu ớt.

Gần đây, khi thực sự chú tâm vào hiện tại, tôi nghiêm túc hơn khi tìm kiếm những câu trả lời cho bản thân. Tôi ghi chép mỗi ngày bằng nhật ký. Khoảng thời gian này, tôi đã hỏi mình rất nhiều những câu hỏi. Những câu hỏi hiệu quả nhất đó là 4 câu hỏi “Ikigai” và 7 câu hỏi “Mark Manson”. 

4 câu hỏi “Ikigai” đó là:

1. Điều bạn yêu thích?
2. Thứ bạn giỏi?
3. Điều xã hội cần?
4. Điều bạn được trả tiền?

Bạn có thể đọc thêm một bài viết khác của tôi về Ikigai đã được đăng trên Her.vn.

7 câu hỏi “Mark Manson”:

Chú thích: Mark Manson có một cách viết hơi “bựa”. (Tôi không muốn dùng từ này, nhưng tạm thời chưa nghĩ ra từ nào khác). Do không thích cách dùng từ của anh ấy, tôi đã nhiều lần hủy đăng ký nhận bản tin. Tuy nhiên, vì rất yêu thích những ý tưởng từ Mark, tôi lại phải đăng ký trở lại. Thực sự là một thử thách cho tôi khi phải dịch những câu hỏi này của Mark. Mong các bạn thông cảm nếu như có vấn đề gì về cách dịch của tôi).

1. Đâu là hương vị “shit sandwich” bạn yêu thích và liệu nó có đi kèm với olive?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Khó khăn nào bạn sẵn sàng chấp nhận và đối mặt để đạt được điều mình muốn?
• Bạn có thể giỏi hơn những người khác ở điểm nào?

2. Điều gì đúng về bạn ngày hôm nay khiến cho đứa trẻ 8 tuổi của chính bạn phải khóc?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Bạn đã đánh mất đam mê nào thời thơ ấu khi trưởng thành?
• Hoạt động hoặc thói quen nào bạn nên theo đuổi lại để sống vui vẻ hơn?

3. Điều gì khiến bạn quên ăn và ị?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Điều bạn thực sự yêu thích?
• Những hoạt động bạn nên thử vì có lẽ bạn sẽ yêu thích chúng?

4. Làm thế nào để không cảm thấy xấu hổ về chính bản thân mình?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Điều gì khiến bạn sợ hãi và luôn tìm ra những lý do chính đáng để bào chữa?
• Ngừng những lời bào chữa như vậy và bắt đầu làm một điều gì đó.

5. Làm thế nào để cứu thế giới?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Vấn đề nào bạn quan tâm còn lớn hơn cả vấn đề của bạn?
• Làm thế nào để tạo ra sự khác biệt?

6. Bị dí súng vào đầu, buộc phải rời khỏi nhà cả ngày, mọi ngày trong tuần, bạn sẽ đi đâu, làm gì?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Điều gì khiến bạn thực sự đam mê trong cuộc đời?
• Bạn nên sử dụng thời gian của mình như thế nào?

7. Nếu như bạn biết rằng mình chỉ còn 1 năm nữa để sống, bạn sẽ làm gì và muốn mình được nhớ đến như thế nào?
   Trả lời cho câu hỏi này bạn sẽ biết được:

• Điều gì là quan trọng nhất với bạn?
• Những giá trị nào sẽ dẫn đường cho những hành động của bạn?

Mark cho rằng, mấu chốt của tất cả những điều này đều nằm ở câu hỏi: “Tôi nên làm gì đối với khoảng thời gian quan trọng của tôi, để thời gian trôi qua không còn là vô nghĩa?”.

Đưa ra quyết định

Khi tôi liên tục hỏi bản thân những điều này, mỗi một ngày tôi lại hiểu thêm một chút về mình. Lúc đầu, tôi cứ nghĩ rằng mình yêu thích tiếng Anh và tiếng Hàn. Tôi muốn đầu tư học hành để lại tiếp tục tìm kiếm những công việc có mức lương tốt hơn. Tuy nhiên, tôi không kiên trì được. Tôi không yêu đến mức quên ăn quên ị. Chắc chắn, tôi không thể đi ra ngoài cả ngày, tất cả mọi ngày trong tuần chỉ để học. 

Chỉ khi theo đuổi viết lách tự do, dù nhận được rất nhiều lời phàn nàn, khuyên nhủ, bóng gió, tôi biết đây là hương vị “shit sandwich” mình yêu thích. Trên con đường đi, dù gặp rất nhiều những vấn đề khó khăn, chưa bao giờ tôi muốn bỏ cuộc. Viết gợi lại niềm đam mê mà đứa trẻ 8 tuổi trong tôi cảm nhận được.

Tôi nhớ lại khoảng thời gian tiếc nuối vì không được tham gia hội trại sáng tác chỉ vì nhà không có điện thoại. Chưa bao giờ tôi quên ngày đứa bạn lặn lội sang báo tin mình đạt điểm cao nhất kỳ thi học sinh giỏi Văn toàn thành phố. Bạn tôi cũng là một trong số những người đạt điểm cao nhất. Chúng tôi vui mừng ôm nhau khóc dưới mưa. Nếu có thật nhiều tiền để sống mà không cần quan tâm đến điều gì, tôi chọn viết. 

Tôi quyết định rằng tạm thời đây chính là thứ tôi nên theo đuổi. Là mục đích sống của tôi. Tôi viết trước hết để khám phá tiềm năng của bản thân. Sau đó, tôi viết để nuôi sống chính mình, có thời gian cho con cái và theo đuổi tự do. Cuối cùng, tôi hy vọng những gì mình viết sẽ có thể giúp đỡ được ai đó. Dù chỉ là một người, và một chút thôi, cũng khiến tôi hạnh phúc cả ngày trời.

Khám phá mọi thứ và trải nghiệm

Tôi dành thời gian khám phá mọi thứ kể từ khi đưa ra quyết định. Không chỉ giới hạn ở viết, tất cả những gì có thể hỗ trợ cho mục đích của tôi, tôi đều dấn thân tìm hiểu. Gần đây, tôi quan tâm đến SEO. Tôi đọc thêm nhiều kiến thức về mảng này. Càng học, tôi càng biết thêm nhiều điều bổ ích. Từ khi đến với viết, mọi thứ đến với tôi giống như câu thơ trong bài thơ “Từ ấy” của Tố Hữu: 

“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim”

Cứ như vậy, bạn sẽ khám phá thêm rất nhiều điều nữa có ý nghĩa trong cuộc đời mình. Khái niệm “mục đích sống” dường như trở nên nhạt nhòa. Ban đầu chúng ta nói về nó như những điều xa vời. Nhưng đúng như Mark nói, đó là khi bạn biết mình nên làm gì với khoảng thời gian quan trọng của mình. Và khi bạn thực sự bắt đầu, tự nhiên bạn sẽ biết đâu là điều phải làm tiếp theo, rồi tiếp theo nữa. Và cứ như thế bạn xây dựng được một con đường của riêng mình.

Thực ra, có rất nhiều các khác nhau để bạn trải nghiệm và khám phá cuộc đời mình. Tôi sẽ viết thêm về chủ đề này, nếu như nhận được sự quan tâm của các bạn. Hãy để lại comment dưới bài viết này để tôi được biết mối quan tâm của bạn nhé.

Điều chỉnh

Trong khoảng thời gian khám phá, bạn sẽ nhận được phản hồi. Có thể đó là phản hồi từ tiếng nói bên trong bạn hay từ những người xung quanh. Hãy suy nghĩ về những phản hồi đó. Tìm ra những vấn đề và thay đổi nếu cần thiết. Hiện tại mục tiêu của tôi là viết để khám phá bản thân. Nhưng sau này, khi viết đủ lâu, đủ sâu, có thể tôi sẽ hướng đến viết để giúp đỡ và truyền cảm hứng cho mọi người. Hoặc xa hơn, có thể mục đích của tôi sẽ không chỉ dừng lại ở viết, mà còn là sáng tạo mọi thứ có ích cho cộng đồng. 

Theo tôi, mục đích sống không nhất thiết phải cố định. Bạn luôn có thể thay đổi nó trong mỗi giai đoạn của cuộc đời. Dù vậy, trong một thời điểm, hãy gắn bó với một mục tiêu để có thể theo đuổi, khám phá và trải nghiệm một cách toàn vẹn nhất.

Sống phù hợp với mục đích 

Sống với những mục đích của bạn. Bất kể đó là gì. Để mỗi ngày thức dậy, bạn được làm việc mình yêu thích và cảm nhận được hương vị của cuộc sống. Dù có trải qua một ngày căng thẳng và khó chịu, mùi vị “đắng ngắt” đó vẫn là dấu hiệu tích cực cho thấy bạn đang sống. Chỉ cần được sống và cống hiến hết mình cho những giá trị mình theo đuổi, tôi nghĩ chúng ta đã đủ đầy.

Đương nhiên, nói thì dễ, làm mới khó. Tôi rất sợ những gì mình viết ra là rao giảng, lý thuyết suông. Từ tận đáy lòng, tôi luôn cố gắng viết ra những gì chân thật nhất mà mình trải nghiệm. Tôi luôn tin rằng không gì là không thể. Chỉ cần chúng ta biết trăn trở, băn khoăn về nó đủ nhiều. 

Khi viết những dòng này, tôi chợt nhớ đến cô gái vì hạt đậu nhỏ dưới 100 chiếc niệm mà không ngủ được. Chỉ cần bạn thấy có gì đó sai sai với cuộc đời, đừng cho đó là lẽ ngẫu nhiên. Steve Jobs đã nói “Keep looking. Don’t settle” – “Hãy tìm kiếm. Đừng thỏa mãn”. Tìm đủ sâu để trả lời cho những băn khoăn của bản thân, tôi nghĩ bạn sẽ tìm thấy “Ikigai” của mình. Rất sớm thôi!